მიტროპოლიტი ანანია ჯაფარიძე

საქართველოს წმიდა სამოციქულო ეკლესიის მეთაურები

(მოციქულებიდან დღემდე)

I. ისტორიულ საქართველოს მიწა-წყალზე მოღვაწე წმიდა მოციქულები

1. წმიდა მოციქული ანდრია პირველწოდებული – (საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის დამაარსებელი (I საუკუნის 30-50-იანი წწ.)
2. წმიდა მოციქული სიმონ კანანელი (I ს.)
3. წმიდა მოციქულები: მატათა, ბართლომე, თადეოზი (I ს.)

 

II. პირველიერარქები საქართველოს ერთიანი ეკლესიის ორგანიზებამდე (I-III სს.)
(ერთმანეთისაგან ურთიერთდამოუკიდებელნი იყვნენ)

4. წმიდა მოციქულ ანდრიას მიერ დადგენილი პირველი მაწყვერელი ეპისკოპოსი (I ს.)
5. პალმოსი, პონტოელი ეპისკოპოსი (II ს-ის დასაწყისი)
6. მარკიონ კოლხიდელი (ფასისელი) ეპისკოპოსი (138 წლამდე მწვალე ბელი)
7. სოფრონი ლაზეთის ეპისკოპოსი (დაახ. 302-325 წწ.)
8. იბირბზხუა (ირენარხე) ქართლის ეპისკოპოსი (დაახ. 302-325 წწ.)
9. სტრატოფილე პიტიუნტის ეპისკოპოსი (325 წლისათვის)
10. დომნუს ტრაპეზუნტელი ეპისკოპოსი (325 წლისათვის)

 

III. მოციქულთასწორ წმ. ნინოს შემდგომი ერთიანი (“ყოველი ქართლის”) ეკლესიის მეთაურები
“კათოლიკოს-ეპისკოპოსნი” რუის-ურბნისის კრების – “ძეგლისწერის” მიხედვით

11. იოანე I მთავარეპისკოპოსი (326 წლიდან)
12. იაკობი (IV ს-ის 60-70-იანი წწ.)
13. იობი (დაახ. IV ს-ის 70-90-იანი წწ.)
14. ელია (დაახ. IV ს-ის 90-იანი წლებიდან – V ს-ის დასაწყისამდე)
15. სვიმონ I (დაახ. V ს-ის დასაწყისი – 20-იანი წლები)
16. მოსე (დაახ. V ს-ის 20-იანი წლები)
17. იონა (დაახ. V ს-ის 20-იანი წლები)
18. იერემია (დაახ. V ს-ის 20-იანი წლების ბოლო)
19. გრიგოლ I (დაახ. V ს-ის 20-30იანი წწ.)
20. ბასილ I (დაახ. V ს-ის 30-იანი წლები)
21. მობიდანი (დაახ. V ს-ის 30-იანი წლების ბოლო)
22. იოველ I (დაახ. V ს-ის 40-იანი წლები)
23. გლონოქორი (დაახ. V ს-ის 40-იანი წლების ბოლო)
24. მიქაელ I (V ს-ის 50-იანი წლებიდან 60-იანი წლების ბოლომდე)

 

IV. კათალიკოს-მამამთავარნი
წმ. ვახტანგ გორგასლის შემდეგ საქართველოს ეკლსიის მეთაურები
(“აქაითგან იწყეს კათალიკოზთა მამამთავრობად” (“მოქცევაი ქართლისაი”, ძეგლ. I, გვ. 93)

25. პეტრე I (დაახ. V ს-ის 60-იანი წლებიდან)
26. სამოელ I (VI ს-ის დასაწყისი)
27. გაბრიელ I (დაახ. 505-507 წწ.)
28. თავფაჩაგ (თავფაჩაღ) I (დაახ. VI ს-ის 10-იანი წლები)
29. ჩიმაგა (ჩერმაგ) I (VI ს-ის 10-იანი წლების II ნახევრიდან 20-იან წლებამდე)
30. საბა (დასაბია) I (დაახ. VI ს-ის 20-30-იანი წწ.)
31. ევლალე (ევლათი, ევლავიოს) I (VI ს-ის 30-იანი წლები)
32. მაკარი (დაახ. VI ს-ის 30-იანი წლების ბოლო)
33. სამოელ II (VI ს-ის 40-60-იანი წწ.)
34. სვიმონ II (სვიმონ-პეტრე) (დაახ. VI ს-ის 60-70-იანი წწ.)
35. სამოელ III (დაახ. 575-582 წწ.)
36. სამოელ IV (დაახ. VI ს-ის 80-90-იანი წლები)
37. ბართლომე (VI ს-ის 90-იანი წლების ბოლო)
38. კირიონ (კირიონ) I (დაახ. 599-614/16 წწ.)
39. იოანე II (დაახ. VII ს-ის 20-იანი წლების ბოლო)
40. ბაბილა (დაახ. VII ს-ის 30-იანი წლების დასაწყისი)
41. თაბორი (დაახ. VII ს-ის 30-იანი წლები)
42. სამოელ V (დაახ. VII ს-ის 30-იანი წლების ბოლო 40-იანი წლების დასაწყისი)
43. ევნონ (დაახ. VII ს-ის 40-იანი წლები)
44. თავფაჩაგ II (დაახ. VII ს-ის 50-60-იანი წლები)
45. ევლალე II (დაახ. 664-668 წწ.)
46. იოველ II (დაახ. 668-670 წწ.)
47. სამოელ VI (დაახ. 670-677 წწ.)
48. გიორგი I (დაახ. 677-678 წწ.)

 

V. საქართველოს ეკლესიის მეთაურები “პატრიარქთა სწორნი” VI მსოფლიო კრების შემდეგ
(“VI მს. კრების მიერ ბრძანეს ესრეთ წმიდისა ეკლესიისა საქართველოსათვის…… იყოს კათალიკოსი ქართლისა სწორ პატრიარქთა თანა” ქ.ც. I, გვ. 232)

49. კვირიონ II (დაახ. 678-683 წწ.)
50. იზიდ-ბოზიდი (დაახ. 683-685 წწ.)
51. თეოდორე I (დაახ. 685-689 წწ.)
52. პეტრე II (დაახ. 689-720 წწ.)
53. მამაი (დაახ. 720-744 წწ.)
54. იოანე II (VIII ს-ის 40-60-იანი წლები)
55. გრიგოლ II (დაახ. 760-767 წწ.)
56. კლემენტოსი (VIII ს-ის 70-იანი წლები)
57. სარმეანე (VIII ს-ის 70-იანი წლები)
58. თალალე (VIII ს-ის 70-იანი წლების ბოლო)
59. მიქელ II (დაახ. 774-780 წწ.)
60. სამოელ VII (დაახ. 780-784 წწ.)
61. კირილე I (დაახ. 781-802 წწ.)
62. გრიგოლ III (დაახ. 802-814 წწ.)
63. სამოელ VIII (დაახ. 814-826 წწ.)
64. გიორგი II (დაახ. 826-838 წწ.)
65. გაბრიელ II (დაახ. IX ს-ის 30-50-იანი წწ.)
66. ილარიონ (დაახ. IX ს-ის 50-იანი წლების ბოლო)
67. არსენ I დიდი (საფარელი) (დაახ. 860-887 წწ.)
68. ევსუქი (დაახ. 887-914 წწ.)
69. ბასილ II (დაახ. 914-930 წწ.)
70. მიქელ III (დაახ. 930-947 წწ.)
71. დავით I (დაახ. 947-955 წწ.)
72. არსენ II (დაახ. 955-980 წწ.)

73. იოანე IV (ოქროპირი) (დაახ. 980-1001 წწ. პატრიარქის წოდების მქონე ეპიგრაფიკული მასალის მიხედვით) 74. სვიმონ III (დაახ. 1001-1010 წწ.) 75. მელქისედეკ I (დაახ. 1010-1033 წწ. პატრიარქის ტიტულის მქონე სამართლის ძეგლის მიხედვით) 76. იოანე V (ოქროპირი) (დაახ. 1033-1049 წწ.) 77. ექვთიმე I* (1049-1055 წწ.) 78. ევსტათი* (კათალიკოსობის წლები უცნობია) 79. გიორგი III (ტაოელი) (დაახ. XI ს-ის 50-60-იანი) 80. გაბრიელ III (საფარელი) (დაახ. 1065-1080 წწ.) 81. დემეტრე (დაახ. 1080-1090 წწ.) 82. ბასილ III (დაახ. 1090-1100 წწ.) 83. იოანე VI (XII ს-ის პირველი მეოთხედი) 84. სვიმონ IV (გულაბერისძე) (XII ს-ის მეორე მეოთხედი) 85. საბა II (დაახ. XII ს-ის 40-50-იანი წლები) 86. ნიკოლოზ I (გულაბერისძე) (დაახ. XII ს-ის 50-იანი წლების მეორე ნახევრიდან) 87. მიქელ IV* (1178-1187 წწ.) 88. თეოდორე II (დაახ. 1188-1204/1205 წწ.) 89. ბასილ IV (დაახ. 1204/1205 წ.) 90. იოანე VII (დაახ. 1205/1206-1210 წწ.) 91. ეპიფანე (ეტიფანე) (დაახ. 1210-1220 წწ.) 92. ექვთიმე II* (1220-1222 წწ.) 93. არსენ III (XIII ს-ის 20-30-იანი წლები) 94. გიორგი IV (XIII ს-ის 30-იანი წლები) 95. ნიკოლოზ II* (XIII ს-ის 30-იანი წლები) 96. მიქელ V (XIII ს-ის 40-იანი წლების დასაწყისი) 97. არსენ IV (ბულმაისიმისძე) (1241/42-1249/50 წწ.) 98. ნიკოლოზ III (დაახ. 1250-1282 წწ.) 99. აბრაჰამ I ( დაახ. 1282-1310 წწ.) 100. ექვთიმე (ეფთვიმე) III (დაახ. XIV ს-ის 10-იანი წლებიდან 30-იანი წლების II ნახევრამდე) 101. ბასილი V (XIV ს-ის 30-60-იან წწ.) 102. დოროთეოზ I (XIVს-ის 60-იანი წლები) 103. შიო I * (1356-1364 წწ.) 104. ნიკოლოზ IV (დაახ. XIV ს-ის 70-იანი წლები) 105. გიორგი V (დაახ. XIV ს-ის 80-90-იანი წწ.) 106. ელიოზი (გობირახისძე) (XIV ს-ის 90-იანი წლების ბოლოდან 1419 წლამდე) 107. მიქელ VI (1419-1426 წწ.) 108. დავით II (მეფე ალექსანდრე I-ის ძე) (1425/26-1428 წწ.) 109. თეოდორე III (დაახ. 1429-1435 წწ.) 110. დავით III (დაახ. 1435/36-1438/39 წწ.) 111. შიო II (დაახ. 1439-1443/47 წწ.) 112. დავით IV (ჭავჭავაძე) (1443/47-1459 წწ.) 113. მარკოზი (1460-1466 წწ.) 114. დავით V (1466-1479 წწ.)

ქვემო ივერიის(აფხაზეთის) კათალიკოსები 1. სვიმონ I (XI ს-ის ბოლო) 2. ევსტათი, რუის-ურბნისის კრების მონაწილე 3. ნიკოლოზი (XIII ს-ის II ნახევარი) 4. დანიელი (XIV საუკუნის 70-80-იანი წწ.) 5. არსენი (XIV საუკუნის 90-იანი წლები) მეორე ანუ სამხრეთის ივერიის (ავანის) კათალიკოსი იოანე (VI ს.)   ხუნძეთის საკათალიკოსო 1. ხუნძელი კათალიკოსი ოქროპირი (სინას მთის ხელნაწერის მიხედვით) XV საუკუნე

 

VI. საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები ერთიანი სამეფოს დაშლის შემდეგ

ზემო ივერიის (აღმ. საქართველოს) კათალიკოს-პატრიარქებიზემო ივერიის (აღმ. საქართველოს) კათალიკოს-პატრიარქები 115. ნიკოლოზ V* (დაახ. 1479-1488 წწ.) 116. ევაგრე (დაახ. 1488-1492;1500-1503 წწ.) 117. აბრაამ II 118. აბალაკი (1492-1497 წწ.) 119. ეფრემ I* (1497-1503 წწ.) 120. დოროთეოზ II (1503-1505;1511-1516 წწ.) 121. იოანე VIII (1505-1509 წწ.) 122. დიონისი (დიონისე) (დაახ. 1510-1511 წწ.) 123. ბასილ VI (1517-1528; 1529-1531 წწ.) 124. მელქისედეკ II (ბაგრატიონი) (დაახ. 1528-1529; 1540-1545; 1548-1552 წწ.) 125. მალაქია (1532-1534 წწ.) 126. გერმანე (დაახ. 1535-1546 წწ.) 127. ნიკოლოზ VI* (დაახ. 1542-1547 წწ.) 128. სვიმონ V (1547-1548 წწ.) 129. ზებედე I (1552-1556 წწ.) 130. დომენტი I (1556-1560 წწ.) 131. ნიკოლოზ VII (ბარათაშვილი) (1561-1584 წწ.) 132. ნიკოლოზ VIII (ბაგრატიონი) (1584-1589 წწ.) 133. დოროთეოზ III (დაახ. 1589-1595 წწ.) 134. დომენტი II (დაახ. 1595-1610 წწ.) 135. ზებედე II (1610-1611 წწ.) 136. იოანე IX ავალიშვილი) (1612-1616 წწ.) 137. ქრისტეფორე I (1616-1622 წწ.) 138. ზაქარია (ჯორჯაძე) (1623-1632 წწ.) 139. ევდემოზ I (დიასამიძე) (1632-1642 წწ.) 140. ქრისტეფორე II (ურდუბეგისძე-ამილახვარი) (1642-1660 წწ.) 141. დომენტი III (1660-1676 წწ.) 142. ნიკოლოზ IX (იოთამის ძე ამილახვარი) (1678-1688; 1692-1695 წწ.) 143. იოანე X (დიასამიძე) (1688-1692; 1695-1700 წწ.) 144. ევდემოზ II (დიასამიძე) (1700-1705 წწ.) 145. დომენტი IV (დამიანე ლევანის ძე ბაგრატიონი) (1705-1741 წწ.) 146. ბესარიონ (ბარათაშვილი-ორბელიშვილი) (1724-1737 წწ.) 147. კირილე II (1737-1739 წწ.) 148. ნიკოლოზ X (ხერხეულიძე) (1741-1744 წწ.) 149. ანტონ I (ბაგრატიონი) (1744-1755; 1764-1788 წწ.) 150. იოსები (ჯანდიერი) (1755-1764 წწ.) 151. ანტონ II (ბაგრატიონი) (1788-1811 წწ.)

ქვემო ივერიის (დას. საქართველოს ანუ აფხაზეთის) ქვემო ივერიის (დას. საქართველოს ანუ აფხაზეთის) კათალიკოს-პატრიარქები 6. იოაკიმე (იოვაკიმე) (XV ს-ის 70-იანი წლები) 7. ბართლომე (დაახ. 1488-1519 წწ.) 8. სტეფანე (1490-1516 წწ.) 9. მალაქია I (აბაშიძე) (XVI ს-ის 30-იანი წლები 1519 წლიდან (კათოლიკოს პატრიარქის ტიტულით) 10. ევდემონ I (ჩხეტიძე) (1541; 1557-1578) 11. იოსებ I (მაჭუტაძე) (XVI ს-ის 40-იანი წლები 1557 წ.) 12. ეფთვიმე (ექვთიმე) (1578-1615/16 წწ.) 13. მალაქია II (გურიელი) (1615/16-1639 წწ.) 14. გრიგოლ I (1639 წ.) 15. მაქსიმე I (მაჭუტაძე) (1639-1657 წწ.) 16. ზაქარია (ქვარიანი) (1657-1660 წწ.) 17. სვიმონ II (ჩხეტიძე) (1660-1666 წწ.) 18. ევდემონ II (საყვარელიძე) (1666-1669 წწ.) 19. ეფთვიმე (ექვთიმე) II (საყვარელიძე) (1669-1673 წწ.) 20. დავითი ნემსაძე (1673-1696 წწ.) 21. გრიგოლ II (ლორთქიფანიძე) – (1696-1742 წწ.) 22. ბესარიონი (ერისთავი) (1742-1769 წწ.) 23. გერმანე წულუკიძე (XVIII ს-ის შუა წლები) 24. იოსები (ბაგრატიონი) (1769-1776 წწ.) 25. მაქსიმე II (აბაშიძე) (1776-1795 წწ.) 26. დოსითეოსი (წერეთელი) (საკათალიკოსოს გამგებელი) (1795-1814 წწ.)

 

VI. ზოგიერთ კათედრათა იერარქიები რუსთა ბატონობის ჟამს

(ქიროტონიის მატარებელნი ძველ კათალიკოსთა ეპოქიდან ავტოკეფალიის აღდგენამდე)

ბესარიონ დადიანი (1810)

მიტრ.იოაკიმე ახტალელი (1811)

მიტრ. სტეფანე ბოდბელი (1816)

წმ.დოსითეოს ქუთათელი (1820)

წმ.ექვთიმე გენათელი (1822)

მიტრ. იოანე ქიზიყელი (1821)

მიტრ. იოანე ნინოწმიდელი (1823)

გრიგოლ ჭყონდიდელი, მიტრ. ანტონ დადიანი, მიტრ. დავით წერეთელი, ცაგერის მიტრ. იოანე დადიანი, მიტრ. იონა გედევანიძე, ანტონ ხონელ-მთავარეპისკოპოსი, ეპისკ. Aანტონ დადიანი, სოფრონ ნიკორწმიდელი,იოანე ბოდბელი, არსენ მიტროპოლიტი თბილელი, ანტონ მიტროპოლიტი (1803-1849 წწ.)
მიტრ. იოსებ თბილელი, მიტრ. ნიკოლოზ ორბელიანი, გრიგოლ დადიანი, წმიდა გაბრიელი (ქიქოძე), წმიდა ალექსანდრე (ოქროპირიძე), ლეონიდე გორის ეპისკოპოსი (1854–1900–იანი წლები)

 

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები ავტოკეფალიის აღდგენიდან (1917 წლიდან)

152. წმიდა კირიონ II (საძაგლიშვილი) (1917-1917 წწ.)

153. ლეონიდე (ოქროპირიძე) (1919-1921 წწ.)

154. წმიდა ამბროსი (ხელაია) (1921-1927 წწ.)

155. ქრისტეფორე III (ციცქიშვილი) (1927-1932 წწ.)

156. კალისტრატე (ცინცაძე) (1932-1952 წწ.)

157. მელქისედეკ III (ფხალაძე) (1952-1960 წწ.)

158. ეფრემ II (სიდამონიძე) (1960-1972 წწ.)

159. დავით VI (დევდარიანი) (1972-1977 წწ.)

160. ილია II (შიოლაშვილი) (1977 წ.-დან)

 

 

გამოყენებული ნაწარმოები და ლიტერატურა

მოქცევაი ქართლისაი; 1964; ქართლის ცხოვრება; 1954; რუის-ურბნისის კრების “ძეგლისწერა”; დიდი სჯულისკანონი, ე. გაბიძაშვილის, ე. გიუნაშვილის, მ. დოლაქიძის, გ. ნინუას გამოც., თბ., 1975; აგათანგელოსი; მოვსეს ხორენაცი: სომხეთის ისტორია / ძველი სომხურიდან თარგმნა, შესავალი და შენიშვნები დაურთო ა. აბდალაძემ, 1984. გეორგიკა I (1961); П. Иоселиани, Жизнеописание святых, 1850; ეპისკოპოსი ანანია ჯაფარიძე “საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის ისტორია”, ტ.2, 1997; საქართველოს ეკლესიის კალენდარი 1999; საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები, თბ. 2000.

 

მისი უწმიდესობის დავალებით საქართველოს წმიდა ეკლესიის მამამთავართა სია შედგენილია მიტროპოლიტ ანანია ჯაფარიძის მიერ